addenticàre , vrb: addentigai, addentigare, addentigrai, addentijare, addrenticare, adentiae, adentiai Definitzione istrínghere cosa cun is dentes, arrennèscere a matzigare, mossigare cosa tostada Sinònimos e contràrios addentai, dencicare, immorroxare, iscafitai, monsiare, mòssere / maistai 2. custa cosa tosta deo no l'addéntigo, ca mi dolent sas dentes Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mordre Ingresu to bite Ispagnolu hincar los dientes Italianu addentare Tedescu anbeißen.
ammossàre , vrb Definitzione papare a móssigos mannos, pigare a móssigos Sinònimos e contràrios addentai, addenticare, iscafitai, monsiare, mòssere Frases l'ammossat su matzone a mossu licu (P.Casu)◊ mi bidia minoredhu ammossendhe mela birde porrale Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mordre avec avidité Ingresu to bite greedly Ispagnolu morder con avidez Italianu mòrdere con avidità Tedescu gierig beißen.
anniscài , vrb Definitzione pònnere s'esca in is nassas, a su pische (a. su pisci, is nassas); cúrrere a s'esca, nau de ccn., su si lassare collonare Sinònimos e contràrios bromigiai, frighigiai, ingraenzare 2. iscipiaridha pigai… cun s'arti, giai chi anniscat! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu apâter Ingresu to lure, to bite Ispagnolu cebar, morder el anzuelo Italianu adescare, abboccare all'amo Tedescu anlocken, anbeißen.
monsiàre , vrb: ammonsiare, mossiai, mossiare, mossicare, mossicrare, mossigare, mussiai, mussiari Definitzione pigare a móssigos, a dentes, aferrare a forte cun is dentes / mossigàresi sa limba (nau in cobertantza)= aguantaisí de fuedhai de ccn. Sinònimos e contràrios addentai, addenticare, ammossare, iscafitai, mòssere, smussiai Frases custu cani est tontu che sa bia: giogat cun sa genti allena e currit in s'idea de mussiari fintzas a su meri suu etotu ◊ dh'iat mossigada unu cuadhu e si ndhe fut assicada ◊ cussu cani iat mussiau genti meda e dhu portànt a nòmini 2. móssigadi sa limba innantis de faedhare male de s'àteru! Ètimu ltn. morsicare Tradutziones Frantzesu mordre Ingresu to bite Ispagnolu morder Italianu mòrdere, morsicare Tedescu beißen.
mòsse, mòssere , vrb: mússere Definitzione pigare a móssigos / pps. mossidu, móssiu Sinònimos e contràrios addentai, addenticare, iscafitai, monsiare Frases in cust'istadu no isco si poto istare firmu o si chirco de bos mòssere e de bos fughire pro andhare ifatu de sa tentassione ◊ s'est mossendhe sas úngias cancaradas ◊ zughiant sogas, fusiles e canes chi mossent sa zente Ètimu ltn. morsus Tradutziones Frantzesu mordre Ingresu to bite Ispagnolu morder Italianu mòrdere Tedescu beißen.
spiciuài , vrb: ispiciulare*, spitzuai, spitzulai, spitzuliai Definitzione giare ispítzulos cun sa punta de is pódhighes, bicare, giare cropighedhos cun su bicu, segare biculedhos de cosa papandho cun pagu gana o fintzes tanti po tastare; púnghere comente faent is bobbois; in cobertantza, nàrrere cosa chi pagu praghet a s'àteru Sinònimos e contràrios biculare, irbiculare, ispitudhare, ispitzicorvare, pibitzuai, piticare, púnghere, spribillonai Maneras de nàrrere csn: spíciua e gheta = zenia de pasta chi si faghet tesa a fine (azummai che faghindhe pane de fresa) e chi si segat a bículos a pódhighes etotu (spíciu, spiciuai) e si betat deretu a sa padedha de s'abba in su fogu: si cundhit che a totu sos macarrones; spítzula e fui = donai su spítzulu e fuiri, comenti faint is arresis: si narat de unu sentza de sétiu, chi cummentzat e no acabbat, chi fait pagu pagu e si ndi andat; spitzulaisí pari pari = istare nèndhesi cosa s'unu cun s'àteru a dirbetu, ofendhíndhesi; spitzulai che un'espi = ofèndhere Frases ingunis no fait a dhoi abarrai ca ti spítzuat su sintzu ◊ is espis funt animaledhus chi spítzulant ◊ prus de milla pillonis ant cumentzau a si dhu spitzulai a totu spitzulai ◊ fendi a papai o fendi àturu, chi abarru in domu seu sempri spiciuendi Tradutziones Frantzesu pincer, piquer Ingresu to pinch, to bite Ispagnolu pellizcar, picar Italianu pizzicare, punzecchiare Tedescu kneifen, unaufhörlich stechen.